Europalia Espana | Dirty - Juan Dominguez

Marx voorspelde al dat arbeid in onze kapitalistische samenleving steeds verder vervreemd raakt van het lichaam. Vandaag verdringen digitale interacties steeds vaker fysiek contact. 

In zo’n wereld is aanraken een daad van verzet. Dominguez knoopt onder meer aan bij ‘ayni’, een concept van de Andesvolkeren dat stelt: het land aanraken betekent dat jij er ook door wordt aangeraakt. Ook de kosmologie van de Yoruba inspireert. Geluid is daarin geen passieve, maar een actieve kracht die bemiddelt tussen mensen, hun voorouders en het goddelijke. Het doet denken aan Pauline Oliveros’ deep listening oftewel een vorm van aandacht die langzaam, weloverwogen en gemeenschappelijk is. Door deze nieuwe vormen van aanraken en luisteren ontstaan ruimtes voor collectieve heling, erkenning van materie en cultivering van empathie. 

Dat is precies wat de kunstenaar beoogt wanneer hij het publiek doorheen een tentoonstelling, een geluidsinstallatie en een kleilaboratorium loodst. Elke fase stimuleert verschillende manieren van aanraken en luisteren. In de expositie staan pre-sculpturale kleigezichten en tekstfragmenten in klei centraal. Noch figuratief, noch representatief, roepen ze de ambiguïteit van menselijke expressie op. In het lab worden de toeschouwers vervolgens makers, die klei vormgeven zonder technische expertise of vaststaand resultaat. Collectief werken ze in een organisch proces en focussen zich zo op gedeelde arbeid, tijd en het uitdagen van vaststaande verhalen. Een eindobject is niet gewenst: wél de handeling van het maken zelf staat centraal.  

• Juan Dominguez is een kunstenaar, maker en organisator op het gebied van choreografie en podiumkunsten, wonend in Berlijn en Mexico-Stad. Hij beschouwt zichzelf als een conceptuele clown, een magische porseleinen cowboy, model-dichter, ongebonden verteller en curator van plezier. Sinds 1992 produceert hij zijn eigen werk, verkent hij theater als medium en herdefinieert hij de parameters van dans - lichaam, tijd, ruimte en taal. Zijn werk benadrukt het participatieve aspect van live kunst, op zoek naar nieuwe manieren om verantwoordelijkheid, betrokkenheid en co-auteurschap tussen alle betrokkenen te begrijpen. Zijn recente overstap naar keramiek markeert een nieuwe dialoog met de beeldende kunst. In de afgelopen 24 jaar heeft hij projecten uitgevoerd die kunnen worden bestempeld als uitgebreide choreografische praktijken of op het snijvlak tussen dans en live kunst.